gözəl

sif.

1. Sifətinin cizgiləri, bədəninin tənasübü, qaş-gözü qüsursuz olan; göyçək. Gözəl uşaq. – <Xor:> Xəlvət meşə arasında; Bir gözəl qız tapmışıq. C. C.. <Zaqs müdiri> Zeynalın Mehriban kimi gənc və gözəl bir qadını boşamasına bir məna vermədi. S. H.. İçəri gözəl, gənc bir qadın girdi. S. Rəh.. Dünya gözəli – çox gözəl, çox qəşəng qadın (çox zaman istehza və ya zarafatla işlədilir). <Müqim bəy:> Sənin kimi dünya gözəli olanın bu dünyada nə dərdi-qəmi, ay Zəriş! S. R.. Gözəllər gözəli – qeyri-adi gözəlliyi ilə fərqlənən, ən gözəl qız, qadın. // İs. mənasında. Sifətinin cizgiləri, bədəninin tənasübü, qaş-gözü qüsursuz olan gənc qız. Bu gün bir əcayib gözəl sevmişəm; Beləsi olammaz heç vilayətdə. M. P. V.. <Qarı:> Ay cavan, atdan düş, bir falına baxım. . Sənin qismətində, deyəsən, bir gözəl var. . Ç.. Parlasın hər gözəlin: Bir günəş yaxasında. M. Müş.. // Gözəlim şəklində gözələ xitab. Bu yazıq yarına hərdən; Bir nəzər sal, gözəlim! Ü. H.. Aç könlünü, layiq sana hər dürlü mükafat; Sevda! Nə dilərsən, gözəlim, aç mənə, anlat?! H. C..

2. Gözə xoş gələn, gözü oxşayan, xoşa gələn, qəşəng. Gözə 1 bağ. Gözəl mənzərə. – Hanı rəngin çiçəklərin, a çəmən! Bir gözəl dəstə gül tutaydım mən. A. Ş.. Burda məclis quraq, gözəl çəməndir; Hər tərəf nərgizdir, tər yasəməndir. M. R.. // İnsanın ruhunu oxşayan, ruhuna ləzzət verən, xoşa gələn. Gözəl səs. Gözəl avaz ilə oxumaq. – Hava gözəl və işıq idi. Qant.. Faytonçunun səmimi, yanıqlı bir səslə oxuduğu gözəl mahnı birdən xırp kəsildi. M. Hüs.. . . Bülbül öz gözəl nəğməsini oxumaqda idi. M. Rz.. // Estetik zövq verən.

3. Məharətli, öz sənətinin ustası olan, çox yaxşı, əla. Gözəl usta. – Kərim baba özünü bir də doğruldaraq: – Mənim atam da gözəl ovçu idi, – dedi. A. Ş..

4. Müsbət keyfiyyətlərə və ya xassələrə malik olan, hər cəhətdən yaxşı olan, necə lazımsa elə. Gözəl adam. Gözəl oğul. Gözəl xasiyyət. – Dedim ki, gözəl xələf olarsan; Bir ailəyi şərəf olarsan. M. Ə. S.. <Süleyman:> . . Əsgər çox gözəl oğlandır. Çox ağıllı, yaraşıqlı və çox da şüurlu oğlandır. Ü. H.. <Səməd:> Mən bir görüm, axı elə gözəl insan birdən niyə bu qədər pozulub? İ. Hüseynov.

5. Əlverişli, yararlı, yaxşı. <Mirzə:> Ağa, məsləhətiniz çox gözəldir, ömrünüz uzun olsun, siz həmişə mənim uşaqlarımın qeydinə qalıbsınız. Ə. H..

6. zərf Yaxşı, əla. Gözəl çalmaq. Gözəl danışmaq. – Əgər əhli-ruhsan, sözün gözəl de. A. Ə.. <Dilbər:> Sizi isə, Gülüş, indi mən çox gözəl anlayıram. C. C.. Hələ Zəki adlandırdıqları gənc nə qədər gözəl oxuyurdu. S. H..

◊ Çox gözəl – çox yaxşı, yaxşı oldu, razıyam (təsdiq ifadəsi). <Sultan bəy:> Çox gözəl, qızım, bilirsən nə var? Ü. H.. <Səba xanım:> Çox gözəl, bunu <min qızılı> siz özünüz verirsiniz. Bəs Toğrul nə verəcəkdir?. . M. S. O..